'Heeft de hulpkas misschien hulp nodig?'

'Bovenop het feit dat mensen thuis zitten zonder werk en in financiële problemen raken, lijkt er bij de hulpkas ook een en ander in het honderd te lopen. Wij krijgen als Leuvense schepenen steeds meer verontrustende verhalen te horen', schrijven de Leuvense schepenen Bieke Verlinden en Lalynn Wadera (SP.A).

Kent u de 'Hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen' (HWV)? De HWV is een openbare instelling, deel van onze sociale zekerheid, die werkloosheidsuitkeringen uitbetaalt, voor wie niet bij een vakbond aangesloten is. Een bescherming waarvoor wij allemaal belastingen betalen, voor het geval we er ooit een beroep op moeten doen. Een bescherming ook die momenteel heel veel mensen nodig hebben, doordat ze door de coronacrisis hun job verloren of op tijdelijke werkloosheid werden gezet. Maar bovenop het feit dat mensen thuis zitten zonder werk en in financiële problemen raken, lijkt er bij de hulpkas ook een en ander in het honderd te lopen. Wij krijgen als Leuvense schepenen steeds meer verontrustende verhalen te horen.

Heeft de hulpkas misschien hulp nodig?

Neem bijvoorbeeld Jozefien*. Zij verloor door de coronacrisis haar werk. Om haar werkloosheidsuitkering te krijgen, belde ze vele honderden keren naar de hulpkas. Dat leest u goed: vele honderden keren - we zagen haar oproepgeschiedenis. Maar bij de hulpkas blijft de telefoon gewoon rinkelen. Niemand neemt er op. Soms klinkt er een wachtmuziekje, om eindeloos lang naar te luisteren. Andere keren krijgt ze de boodschap dat het nummer niet in gebruik is. Op die ontelbare keren dat ze probeerde te bellen, kreeg ze twee keer iemand aan de lijn. Jozefien had sinds half augustus recht op een uitkering. "Dat komt allemaal in orde, mevrouw. Geduld."

Meer dan twee maanden later, eind oktober, ontving Jozefien nog geen cent van haar uitkering. Een inkomen waar ze récht op heeft, want ze heeft tot half augustus gewoon gewerkt en haar bijdragen aan de samenleving betaald. Vandaag is de hulpkas telefonisch en via mail nog steeds zo goed als onbereikbaar. Op de dag dat er letterlijk niet meer genoeg geld op haar zichtrekening stond om haar drie kinderen eten te geven, besloot Jozefien naar het kantoor van de hulpkas te trekken. Pas dan, toen ze haar niet meer konden negeren, kreeg ze het geld, waar ze recht op had, op haar rekening.

Eind goed al goed, zou je denken. Maar vervolgens begint hetzelfde riedeltje opnieuw. Ook om haar werkloosheidsuitkering voor oktober en november te krijgen, belt Jozefien ontelbare keren. De mails blijven onbeantwoord, de telefoon blijft eindeloos overgaan. En, echt gebeurd: een medewerker haakte zelfs gewoon in. Jozefien stuurde de foto van haar oproepgeschiedenis door: op één dag belde ze meer dan 200 keer het nummer van de hulpkas. Niet één keer nam iemand de telefoon op.

We namen de proef op de som. We belden zelf naar de hulpkas. Het resultaat? Er zijn verschillende scenario's. Bel je voor 13 uur, dan krijg je ofwel de bezettoon, ofwel kom je terecht in een keuzemenu. Doorloop je dat keuzemenu en kies je ervoor om doorverbonden te worden met een medewerker, dan gaat de telefoon over. Na enkele tonen klinkt ook bij ons de bezettoon - een medewerker haakt dan gewoon in. Bel je na 13 uur - zoals aangegeven op de website - dan loopt het helemaal mis. Want dan proberen er zo veel mensen te bellen dat de telefoonlijn ontploft.

Ook de maatschappelijk werkers van het OCMW van Leuven raken niet binnen bij de hulpkas. Ook voor hen speelt steeds hetzelfde scenario: een oorverdovende stilte (of een wachtmuziekje zonder eind) langs de kant van de hulpkas. Het OCMW diende begin november een klacht in via het online formulier (de enige manier, want een telefoonnummer voor klachten is er niet). We wachten nog steeds op een antwoord. Ondertussen moet het OCMW wel inspringen bij al die mensen die door de hulpkas gewoon genegeerd worden. Als hun financiële nood echt hoog is, dan keren wij deze mensen een leefloon uit in afwachting van reactie van de hulpkas. Maar het kan toch niet de bedoeling zijn dat OCMW's overal in ons land het malfunctioneren van een openbare instelling moeten opvangen met hun eigen middelen? Het gaat hier toch om een récht dat mensen opgebouwd hebben, het recht op maandelijkse ondersteuning wanneer je je werk verliest? Waarom lukt het de Hulpkas blijkbaar niet om de mensen die dit jaar, in deze vreselijke crisis, hun werk verliezen snel en menselijk op te vangen?

Al dat telefoongerinkel in het ijle daar moet toch vermoeiend zijn? Heeft de hulpkas misschien hulp nodig?

(* Jozefien is een fictieve naam om de privacy van de melder te respecteren.)

Wat ik over corona vertel aan mijn kleinkinderen

Tijdens de coronacrisis hebben we onderwijs (deeltijds) vanop afstand moeten inrichten. Dat heeft ons veel geleerd over onderwijs. Met SOM1000 verzamelden we meer dan 700 getuigenissen en ervaringen. Want we hebben veel geleerd over onderwijs en we hebben veel leren waarderen in onderwijs. Dit is wat ik later aan mijn kleinkinderen vertel.

'Praktijktesten zullen racisme niet voor eeuwig bannen, maar kunnen wel het verschil maken'

'Als al de rest de voorbije 60 jaar niet of te weinig heeft gewerkt, dan is het aan de politiek om nu haar tanden te laten zien', schrijft Leuvens burgemeester Mohamed Ridouani samen met een aantal SP.A-schepenen uit verschillende centrumsteden.

"In 1960 dacht mijn vader dat het zou veranderen. Nu zijn we 2020 en voeren we nog altijd dezelfde strijd." Theatermaker en artistiek directeur van De Maan in Mechelen, Gorges Ocloo, vatte in 2 rake zinnen de hele Black Lives Matter-boodschap samen in De Standaard. Ocloo - geboren in Ghana maar sinds zijn 12e in België - is één van de velen die hun stem nu verheffen. Omdat ze het beu zijn, omdat ze het gehad hebben. Zijn en elke andere getuigenis over dagelijks racisme en discriminatie maken ons niet alleen ongemakkelijk, ze drukt ons met de neus op de feiten. En de feiten zijn dat we er na meer dan een halve eeuw sensibilisering nog lang niet zijn. Integendeel, het is 2020 en de hele BLM-beweging voelt aan als 'ga terug naar start'.

Vergis u niet: sinds de dood van George Floyd, op 25 mei, is racisme lang niet meer een issue van politiegeweld alleen. De beweging is een bredere trigger: ook hier is de vaststelling dat discriminatie nog fel is ingebed. Soms bewust, te vaak onbewust. Soms overduidelijk, te vaak in het geniep maar des te gemener. Het is 2020 en de tijd is voorbij om racisme af te doen als een eindeloze discussies tussen degenen die geloven dat je je kansen moet grijpen (wat je kleur ook is) of degenen die geloven dat racisme een te makkelijk excuus is om je in een slachtofferrol te wentelen (wat je kleur ook is). Die discussie - vorige week gevoerd op tv - is hopeloos achterhaald en draagt werkelijk niks bij om een stap vooruit te zetten.

Praktijktesten zullen racisme niet voor eeuwig bannen, maar kunnen wel het verschil maken.

Als we dat al eens zouden erkennen, kunnen we onze energie sparen voor wat er toe doet. En dat is in ons geval - politici - écht iets aan racisme en discriminatie doen. Want betogen is één ding, beleid voeren iets anders. En dan is de terugkerende en best confronterende vraag welke samenleving zich kan blijven permitteren om geen winst te maken, om dat talent niet maximaal in te zetten? Wel, wij blijkbaar. Wij, het politieke systeem en wij politieke partijen. Wij werkgevers en wij op de werkvloer. Wij in ons onderwijs en wij in de supermarkt of op café. Wij weigeren blijkbaar nog altijd ten volle te beseffen dat de groeiende groep gekleurde namen en gezichten ook onze kinderen, onze talenten, onze werkkrachten én onze consumenten zijn.

Als al de rest de voorbije 60 jaar niet of te weinig heeft gewerkt, dan is het aan de politiek om nu haar tanden te laten zien. Om te bewijzen dat ze de roep van de BLM-beweging van de voorbije weken ook écht heeft gehoord. Om te bewijzen dat ze tot meer in staan is dan alleen een scherm op zwart zetten. Concreet ingrijpen, is wat de politiek dus nu moet doen. Wij weten al langer dat wie de wereld wil verbeteren, te vroeg gelijk moet hebben. We zijn dan ook ontzettend blij dat ons jarenlange pleidooi voor praktijktesten eindelijk zijn vruchten afwerpt. Niet alleen om discriminatie en racisme écht aan te pakken, maar in één klap ook onze economie weer te doen groeien. Bart De Wever, zag dat na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 in en rolt nu praktijktesten in Antwerpen uit. Egbert Lachaert hield afgelopen vrijdag in De Afspraak een vurig pleidooi voor praktijktesten, wat bewijst dat ook bij Open Vld de geesten rijpen.

Ook zij zien nu in dat je met praktijktesten kunt nagaan of en wanneer gediscrimineerd wordt. Letterlijk: door in de praktijk te testen. Door bijvoorbeeld twee emails voor een sollicitatie te sturen, de ene ondertekend door Tom en de andere door Mohamed. Allebei dezelfde skills en dezelfde leeftijd, alleen een andere voornaam. In Gent passen ze praktijktesten - in nauwe samenwerking met de universiteit - sinds 2015 toe op arbeidsmarkt, de woningmarkt volgt binnenkort. Zo daalde discriminatie er aanzienlijk, omdat makelaars wisten dat ze gecontroleerd zouden worden. En voor alle duidelijkheid: praktijktesten dienen niet om een heksenjacht te openen op verhuurders of werkgevers, zoals sommigen vaak simplistisch formuleren. Daarentegen zijn ze een schakelaar voor de broodnodige verandering in de geesten. Brussel heeft dat begrepen en praktijktesten net als Gent ingevoerd intussen. In andere centrumsteden, zoals Kortrijk en Leuven, staan ze klaar om met praktijktesten aan de slag te gaan.

Maar discriminatie begint of eindigt niet aan de invalswegen van een stad. De Vlaamse regering - met N-VA, Open Vld en CD&V - weet dat. Net zoals ze weet dat praktijktesten werken, want 1 jaar geleden - in volle formatie - stonden ze zelfs op de radar. Die drie partijen hebben nu een unieke kans om niet alleen in woorden, maar ook met daden te antwoorden op de golf van pijnlijke getuigenissen. De Vlaamse regering kan tonen dat ze al die stemmen heeft gehoord. Praktijktesten alleen zullen racisme niet voor eeuwig bannen, dat beseffen ook wij. Maar elke druppel die écht het verschil maakt, is een druppel die telt. Vraag dat maar aan Gorges Ocloo en die duizenden anderen.