Beste meneer Weyts,
Een noodkreet vanuit de Leuvense scholen: Zie ons. Hoor ons. Grijp in. De rek is op en staat op springen. Na bijna twee jaar goochelen en stretchen trekken we nu aan de alarmbel. We vragen in deze open brief om terug naar de tekentafel te gaan. De huidige situatie is echt onhoudbaar. We voelen ons onvoldoende gesteund door de recente maatregelen.
We, dat is het Leuvens onderwijsveld. En we weten dat vele anderen onze bezorgdheid delen. We horen deze verzuchtingen ook van collega’s in andere steden en gemeenten. Net nog lazen we de brief van de Antwerpse CLB’s.
We nemen u even mee naar de voorbije dagen. Vrijdagnamiddag 26 november. Zoals elke vrijdag vergaderen we met alle vertegenwoordigers van het Leuvens onderwijs. Directies van basisscholen, directies van secundaire scholen, CLB’s en de stad. Dat doen we ondertussen al bijna twee jaar, elke week. We zitten aan vergadering nummer 81. En anders dan anders, de toon was emotioneel. Verslagen. Uitgeput.
De voorbije 80 vergaderingen waren er vol moed, vol goesting en creativiteit om leerkrachten, leerlingen en ouders te ondersteunen. Samen zoeken naar hoe we deze ongeziene crisis het hoofd konden bieden. We vonden steun en raad bij elkaar – over de netten en de niveaus heen. Doelgericht en veerkrachtig, en vooral: snel schakelen zodat we elke leerling aan boord konden houden.
Vrijdag was het anders dus. De boodschap was duidelijk – we zitten op ons tandvlees. We kunnen niet meer. Onze leerkrachten vallen uit, omwille van ziekte of quarantaine. We moeten klassen sluiten. We verliezen onze leerlingen. Elk van ons deelt dezelfde ervaringen. Het is op. Wij zijn op.
De laatste weken waren echt lastig. De besmettingen stijgen. Leerlingen melden zich ziek, de leerkrachten in quarantaine. De aantallen zijn nooit zo hoog geweest. Het gaat snel, we zijn op onszelf aangewezen – belangrijke beslissingen over de gezondheid van onze leerlingen komen op onze schouders terecht. En die nemen we in eer en geweten in het belang van onze medewerkers en leerlingen. Maar we voelen ons onzeker, alleen en niet ondersteund. Wij, directies zijn aan ons lot overgelaten, we moeten noodzakelijke beslissingen zelfstandig nemen. Wij, de CLB’s stoten op de grenzen van de procedures. Onze energie en onze creativiteit zijn op. We houden het hoofd amper boven water.
We keken dus vol verwachting uit naar de nieuwe maatregelen. Om de druk bij de directies en de CLB’s weg te halen. Hopend op een duidelijk kader. Wat moeten we precies doen? Hoe reageren we adequaat in het belang van leerkrachten en leerlingen? Klas open of dicht? Leerlingen doorsturen naar testcentra? De richtlijnen zijn onduidelijk en ze blijven dat ook nu. De nieuwe maatregelen brengen de noodzakelijke klaarheid niet.
Voor het secundair onderwijs zijn we blij met de autonomie die we krijgen om afstandsonderwijs in te richten. Maar dat is maar een deel van het hele verhaal om met besmettingen op school om te gaan en ze proberen in te dijken. De maatregelen blijven te vaag en onvoldoende om de werkdruk aan te pakken. Zeker voor de basisscholen waar afstandsonderwijs de allerlaatste stap is. En ook voor het buitengewoon onderwijs zijn er nog veel gaten: geen groepen mengen. Maar wat met het leerlingenvervoer bijvoorbeeld, waar leerlingen van diverse leeftijden en scholen gemengd worden? En hoe valt dat te rijmen met de leeftijdoverschrijdende en flexibele werking die voor deze kinderen zo belangrijk is?
Naast een duidelijk kader, missen we ook een integrale aanpak. Want de werkdruk is inderdaad zwaar. Maar we zijn vooral bezorgd over het welbevinden van onze leerlingen. De -noodzakelijke- maatregelen wegen door. De welzijnsbarometer van onze leerlingen kleurt rood. Dat zien we allemaal, elke dag in onze scholen. En jammer genoeg – door geregel en gedoe, testen en codes, quarantaines en isolatie, verliezen we net hen. Onze kinderen en jongeren, voor wie we het uiteindelijk allemaal doen.
Zeker voor de CLB’s komt dit hard aan. Onze kerntaak is immers net dat – leerlingen met verlaagd welbevinden en uit moeilijke gezinssituaties begeleiden en ondersteunen. Die taak is vandaag meer dan ooit belangrijk voor leerlingen, scholen en ouders. Maar die wordt uitgehold door de werkdruk en overvraging binnen de contacttracing. Het doet pijn directies, leerkrachten en leerlingen te zien ploeteren.
En dan zijn er nog onze leerdoelen. School maken zoals voor corona, dat kunnen we al lang niet meer. De onderwijskwaliteit die geldt in normale omstandigheden kunnen we niet garanderen. We doen ons uiterste best. Maar we voelen dat we tekort schieten. Kwaliteit, ondersteuning, aandacht voor de kwetsbare groepen, het geraakt door de vele coronamaatregelen op de achtergrond. Dat weegt op ons, want we zijn natuurlijk in de eerste plaats een school die elke leerling optimaal leerkansen wilt geven.
We zijn dus verslagen, omdat de maatregelen die u vrijdag uitschreef ons onvoldoende uitzicht geven.
Wat ons wél kan helpen?
Extra handen op school. In de vorm vrijwilligers, ondersteuners met pedagogische kaders.
Meer korte vervangingseenheden toekennen aan de scholen. Ondersteuning om de draagkracht en het welbevinden van leerkrachten en leerlingen op te krikken.
Realistische doelstellingen, aangepast aan de crisissituatie. Duidelijke communicatiekaders die we aan ouders en leerlingen kunnen bezorgen. En die even kunnen meegaan en dus niet om de haverklap aangepast worden.
Een integrale aanpak voor het buitengewoon onderwijs. Vandaag al werken aan het lerarentekort van morgen. En misschien moeten we durven spreken over een afkoelingsweek voor het basisonderwijs.
Minister, we vragen u om de maatregelen te versterken en aan te vullen. Ondersteun ons. We voelen ons aan ons lot over gelaten. Wij rekenen op u. Neem ons, onze inschattingen, onze ervaring, onze noodkreet - serieus. Wij hopen op daadkrachtige besluiten op maat van deze crisis. Want de veerkracht die we twee jaar lang toonden, die zijn we stilaan kwijt.
Steeds bereid om hierover verder in overleg te gaan.
Met vriendelijke groeten,
Vanwege het Leuvense onderwijsveld:
Lalynn Wadera, schepen van onderwijs Dieter Peeters, logistiek directeur scholengroep Archipel Maarten De Bont, directeur basisschool De Zonnewijzer Kwinten Keulemans, coördinator Freinet basisschool De Zevensprong Claire De Bruyne, coördinerend directeur de4sprong (Leuven – Hageland) Martine Foulon, algemeen directeur scholengemeenschap Kruispunt Silia Robberechts & Ilse Brison, directie VBS De Bosstraat (Scholengroep Polaris) Karolina Voordijk, directeur KieM, natuur- en montessorischool Maarten De Laet, coördinator GO! Freinetschool Krullevaar’t Wilsele Annick Tricot, directeur GO! Basisschool Pee&Nel Begga Willems & Kathleen Renders, directie GO! leefschool Grasmus en de Klare Bron Petra Van den Berge, directeur GO! Basisschool Nova Kids Kessel-lo Peter Lemmens, directeur GO! Basisschool De Bron, Leuven Hilde Pierco & Nena Erzeel, directie GO! SKLO Leuven Christel Verstraeten & Luc Hamels, directie GO! BuBao Woudlucht Jimmy Ven, directeur GO! Hertog Karel Miet Reckers, directeur GO! Freinetschool Appeltuin Ludo Van Meensel, directeur GO! Freinetschool Regenboog Ingrid Donceel, Ziekenhuisschool UZ Leuven, basis- en secundair onderwijs Katrien Maene, directreur Bleydenberg Wilsele Jan Leenaerts, directeur coördinatie basisscholen SMD-Leuven Wim Vercruysse, directeur VBS De Twijg Esther Wallace, pedagogisch directeur VBS Sancta Maria Annelore Wallyn & Carla Detiège directie VBS Terbank-Egenhoven Emma Willems, directeur middelbare school De Zonnewijzer An De Vogelaere, zorgcoördinator derde graad middelbare school De Zonnewijzer Griet Mertens, Annelies Somers en Elke Geuens, coördinatieteam De MET Leuven Catherine Vanaise, directeur GO! Atheneum De Ring Hans Van Gelder, directeur GO! De Nova Els Adriaens, pedagogisch directeur GO! campus Redingenhof Mathias Vandeghinste, campusdirecteur GO! campus Redingenhof Marc Rummens, directeur GO! IBSO Woudlucht Danny Pijls, coördinerend directeur KSLeuven Walter D’Hoore, algemeen directeur secundair onderwijs H.Hart Instituut Heverlee & Kessel-lo Willem Schoors, directeur STROOM Marc Van den Borre, directeur Lemmensinstituut KSO Leuven Willy Duchatelet, directeur HDC Leuven Ilona Hawrijk & Hans Smets, directie Sint- Albertuscollege Haasrode Chris Croes, Jo Beelen & Hans Luyten, directie Sint-Pieterscollege Leuven Filip Eelen, directeur VCLB Leuven Inne Luyten, waarnemend directeur GO CLB Leuven-Tienen-Landen Greet Decin, Programmadirecteur UCLL Lerarenopleiding Els Bertrands, voorzitter LOP Basisonderwijs Leuven Jos Vaesen, voorzitter LOP Secundair Onderwijs Leuven