top of page

Leuven wil dé circulaire stad van de toekomst worden. Een van de prioriteiten daarbij is het hergebruik van materialen en grondstoffen. De stad maakt die ambitie tastbaar door te kiezen voor circulaire relatiegeschenken. Leuven koos eerder al voor gerecycleerde fietstassen van oude banieren en de stadsplank, een snijplank gemaakt uit gerecupereerd rubberhout. Nu komt daar de Pillover DIY-box van Lotte Martens bij waarbij een oude trui omgetoverd wordt tot stijlvol luxekussen. Pillover kadert binnen de circulaire hub waar Leuvense ondernemers terechtkunnen die circulair en sociaal willen ondernemen.


De Belg koopt gemiddeld jaarlijks 26 kg textiel en produceert 11,3 kg textielafval. Voor Leuven alleen al is dat dus naar schatting meer dan 1.000 ton textielafval. Daarvan wordt naar schatting slechts een derde selectief ingezameld, de rest wordt gestort of verbrand. Dit zorgt voor een aanzienlijke impact op de broeikasgasemissies. Om de milieu- en klimaatimpact van textielproductie en -consumptie te beperken moet de sector meer circulair worden: een langere levensduur van producten, meer hergebruik en betere recyclage.

Lotte Martens, creatief ambassadeur van de stad Leuven, werkte met het Pilloverproject een verhaal uit dat het spanningsveld aan de kaak stelt tussen kostbare grondstof en veel te goedkoop en vluchtig eindproduct in de textielwereld. Ze werkte hiervoor samen met Kringwinkel ViTeS. ViTeS selecteert met zorg truien uit het ingezamelde textielaanbod voor het Pilloverproject. In de box vind je een handgedrukte trui, alle materiaal en een handleiding om een luxekussen te maken. De druk is blinkend en de geselecteerde truien zwart, grijs of ecru. “Het is fijn dat we hier samenwerken met de sociale economie. Want zo waarderen we het werk van vele mensen. Zij hebben veel ervaring met sorteren en verwerken van textiel. Op weg naar een circulaire economie zijn zij een belangrijke spil”, vertelt schepen van economie Lalynn Wadera. “Met Pillover zorgen we voor een hoogwaardig product: de materialen worden met zorg geselecteerd en bedrukt. Je maakt een luxekussen voor je interieur. Het eindresultaat is een kwalitatief en stijlvol", vertelt Lotte Martens. “De truien die geselecteerd worden zijn niet meer geschikt voor verkoop omdat ze bijvoorbeeld een gat in de mouw hebben. Daardoor zouden ze anders op de afvalberg belanden, terwijl andere delen van de trui eigenlijk nog perfect bruikbaar zijn. Nu krijgen ze een tweede leven tot hoogwaardig product”, vult Griet Vergauwen van ViTeS aan.

Circulair relatiegeschenk De stad zal de Pillover DIY-box aanbieden als relatiegeschenk. “Ook op het vlak van relatiegeschenken trekt Leuven de circulaire kaart. Sinds vorig jaar bieden we de stadsplank aan, een snij- of borrelplank gemaakt uit gerecupereerd rubberhout. We werken hiervoor samen met Sociaal Atelier Leuven. Eerder lieten we oude banieren die bijvoorbeeld in de Bondgenotenlaan hingen ook al omvormen tot fietstassen. Nu komt daar de Pillover DIY-box bij. Deze relatiegeschenken symboliseren de circulaire ambitie van de stad en maken die ambitie erg concreet. Het is opnieuw een voorbeeld dat ingaat tegen de wegwerpcultuur en ons doet stilstaan bij alles dat mogelijk een tweede leven kan leiden. We hopen dat de Pillover DIY-box nog meer mensen zal aanzetten om materialen maximaal te hergebruiken of te recycleren”, licht Thomas Van Oppens, schepen van aankoop- en afvalbeleid, toe.

Circulaire hub Pillover kwam tot stand binnen de Leuvense circulaire hub. Daar lopen verschillende projecten om knowhow over onder andere circulaire economie en textiel op te bouwen en te verspreiden. Tot op vandaag zijn de productie en consumptie van kledingtextiel voornamelijk een lineair verhaal, de consument koopt en gooit weg. Er is amper sprake van hoogwaardige recyclage of hergebruik en goedkopere en minder duurzame kleding wint terrein. “Er is nood aan een systeemverandering om het schip te keren. Een brede uitrol van circulaire bedrijfsmodellen en ondersteuning door aangepaste regelgeving die ingrijpt op elk onderdeel van de productcyclus, zijn nodig. Binnen de circulaire hub willen we ondernemers die oren hebben naar circulair en toekomstgericht ondernemen, alvast maximaal ondersteunen”, aldus Van Oppens. “Dit project weerspiegelt helemaal wat we met onze circulaire hub willen bereiken: circulaire initiatieven met sociale impact laten uitgroeien tot een businessmodel.”

Ondernemers die zelf ook aan de slag willen met materiaaloverschotten of gratis advies willen rond circulair ondernemen, kunnen contact opnemen met leuvencirculair@leuven.be. De circulaire hub Leuven wordt medegefinancierd door het ESF (Europees Sociaal Fonds) en Vlaanderen Circulair. Stad Leuven, SPIT Tewerkstelling (ViTeS), Leuven MindGate, KU Leuven, UCLL, Ecowerf, Maakbaar Leuven en MAAKbar bundelen er de krachten.

Wie de komende maand inspiratie zoekt voor een origineel kerst- of nieuwjaarscadeau, kan terecht bij ‘Huis Delsart’ op de Leuvense Bondgenotenlaan. De etalage van het karaktervolle pand is omgetoverd tot een kerstvitrine. Vier Leuvense jonge ondernemers stellen er een hele maand lang hun producten voor. In de etalage vind je een affiche met meer uitleg en een QR-code die je naar hun webshop leidt. Zo brengt de startersbegeleiding voor Leuvense Jonge Ondernemers, kortweg LE(J)ON, de lokale webshops van jonge ondernemers tot bij de fysieke winkels in de grootste winkelstraat van de stad.


Een Afrikaanse foodbox, een duurzame handtas of een babyromper met een ludiek opschrift: het zijn enkele voorbeelden van de producten die je kan bezichtigen in de kerstvitrine van LE(J)ON . “Deze vitrine in Huis Delsart geeft Leuvense jonge ondernemers de kans om hun producten tentoon te stellen op een centrale en karaktervolle plaats in de stad. En dat in een periode dat veel mensen de stad intrekken om cadeaus te kopen. Het is een originele manier om jonge lokale ondernemers zichtbaarheid te geven”, zegt schepen van economie Lalynn Wadera enthousiast. “Want we willen jong en ondernemend Leuvens talent alle ondersteuning geven om hun zaak op te zetten en te laten groeien.”


LE(J)ON “Veel jongeren hebben de ambitie hun eigen zaak op te starten. Binnen MIJNLEUVEN, de jongerenwerking van de stad Leuven, worden ze hierin begeleid in het opleidingtraject BAAS. Zo kunnen ze proeven van het ondernemerschap. Na deze eerste opstart groeien sommige jongeren door naar LE(J)ON, een traject voor gevorderden. Na dit traject was het daarna volledig aan hen”, vertelt Dirk Vansina, schepen van jeugd. “Nu koppelen we hier nog een vervolgtraject aan en stellen we een vitrine in de Bondgenotenlaan ter beschikking. Dit is volledig in de geest van het nalatenschap van mevrouw Delsart, de vorige eigenares van Huis Delsart. Zij wou kansen geven aan een nieuwe generatie ondernemers die leven voor het vakmanschap."


Ook na de kerstperiode Nog tot midden januari kan je inspiratie opdoen aan de kerstvitrine. Daarna zullen andere ondernemers afwisselend de vitrine invullen met hun producten, tot er grondige renovatiewerken starten en het pand haar definitieve bestemming krijgt.

Dit zijn de vier ondernemers die momenteel tentoonstellen in de kerstvitrine:

  • Nouk: https://noukjewels.be/

  • Studio Barnabas: https://www.studiobarnabas.com/

  • Sofie Darche: https://www.sofiedarche.be/

  • Asanté: https://www.asantebox.be/

De kerstvitrine is een initiatief van LE(J)ON, een partnerschap tussen KU Leuven, UCLL, Luca School of Arts en MIJNLEUVEN, de jongerenwerking van de stad Leuven. LE(J)ON maakt deel uit van het ecosysteem voor jong ondernemen in Vlaanderen. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem om ondernemerszin en ondernemerschap bij jongeren, en meer specifiek bij studenten, te stimuleren. Zo helpen zij jongeren die nog studeren, maar toch al zin hebben om te ondernemen, op weg.

Vandaag huldigden stad Leuven, EcoWerf, ViTeS en Govaerts Recycling in maakleerplek een circulaire zitbank in die volledig uit afval gemaakt is. De zitbank is het eerste tastbare resultaat van een testproject waarbij de verschillende partners nagingen of afgedankte harde plastics manueel gesorteerd én lokaal verwerkt kunnen worden.


Afgelopen zomer lanceerden EcoWerf, ViTeS en stad Leuven een testproject om harde plastics te sorteren met het oog op lokale verwerking, een unieke samenwerking tussen sociale en reguliere economie. Elk jaar zamelt EcoWerf namelijk zo’n 1.000 ton harde plastics in zoals buizen, pvc, bloempotten, emmers, maar ook rolluiken, tuinmeubelen of speelgoed. De materialen worden elders vermalen en verwerkt tot granulaat voor meestal laagwaardige toepassingen, want ongesorteerde harde plastics kunnen enkel op deze manier verwerkt worden. Daarom gingen medewerkers van Kringwinkel ViTeS na een opleiding aan de slag om harde plastics manueel en met een scanner te sorteren. Govaerts Recycling uit Alken reinigde de gesorteerde plastics vervolgens en verwerkte ze tot granulaat. Ze testten de granulaat en maakten vervolgens met deze grondstof een eerste prototype zitbank.


Stad Leuven is blij met het resultaat. “In totaal sorteerden de medewerkers van ViTeS 3.920 kg polyolefinen, 400 kg polycarbonaat, 360 kg flexibele materialen en 480 kg PVC . Hiervan werd 1.020 kg verder verwerkt tot secundaire grondstof. Van deze 1.020 kg is 91% bruikbaar voor het maken van nieuwe producten”, verduidelijkt schepen van afvalbeleid Thomas Van Oppens. “Een van de belangrijkste pijlers binnen onze circulaire strategie is dat we de materialen en grondstoffen die in onze stad beschikbaar zijn, hier willen houden en willen hergebruiken. Op die manier beschouwen we onze stad als een mijn vol grondstoffen. Het verwerken van deze reststroom van plastic tot hoogwaardige grondstof en uiteindelijk tot een zitbank brengt ons opnieuw een stap dichter bij de circulaire stad die we ambiëren. We zullen nu bekijken of we in de toekomst als stad een vervolg kunnen breien aan dit testproject en ook dergelijke circulaire zitbanken kunnen aankopen . Maar dit is alvast een prachtig begin: een Leuvense zitbank gemaakt van Leuvens afval, de cirkel is rond!”


De keuze om de circulaire bank bij maakleerplek te plaatsen, is niet toevallig, vervolgt schepen van economie, Lalynn Wadera. “maakleerplek is dé plek in stad Leuven waar kruisbestuivingen en samenwerkingen tussen diverse partners mogelijk zijn. De bank staat daarvoor symbool. En ze past ook helemaal bij de missie van maakleerplek; innoveren voor een circulaire stad.” Leuvenaars, scholen, creatievelingen en ondernemers die iets gelijkaardigs willen doen, kunnen daarvoor terecht in maakleerplek. In het High Tech Lab kan je van plastics nieuwe grondstoffen en producten komen maken. Maar ook andere circulaire projecten zijn er mogelijk. “Ondernemers die overwegen om te werken met gerecycleerde grondstoffen of die hun grondstoffen beter in het circuit willen houden, kunnen in maakleerplek terecht voor advies.”


Sociale en circulaire economie gaan hand in hand Stad Leuven bekijkt in de toekomst samen met sociale economie-partners zoals ViTeS de mogelijkheden om afvalstoffen om te vormen naar grondstoffen en lokaal toe te passen. Hierbij is het cruciaal om na te gaan welke kunststoffen het hoogste onontgonnen potentieel hebben en op welk punt in de keten een doorgedreven voorsortering door de medewerkers van ViTeS het grootste verschil maakt. “De sociale economie is een belangrijke motor voor de circulaire economie. Binnen de sociale economie is er zicht op opportuniteiten voor recyclage en zit er veel ervaring op het vlak van sorteertechnieken. Bovendien creëren ze waardevol werk voor iedereen. We blijven daarom voluit op deze samenwerking inzetten”, vult Wadera nog verder aan.


“Dankzij de ondersteuning van stad Leuven heeft EcoWerf samen met ViTeS in de praktijk kunnen onderzoeken of het haalbaar is om lokaal gemengde kunststoffen uit te sorteren en nuttig in te zetten, en dit in samenwerking met de sociale economie. Het onderzoek heeft veel waardevolle informatie opgeleverd die we, na een verder onderzoek naar lokale toepassingen, kunnen gebruiken om te evolueren naar een duurzame samenwerking. Dergelijke projecten passen binnen onze strategie om de selectief ingezamelde afvalstromen terug circulair in te zetten, bij voorkeur met lokale partners”, aldus Jonathan De Witte, Algemeen Directeur van EcoWerf.

© 2023 door Lalynn Wadera.

  • Facebook
  • Instagram
  • LinkedIn - grijze cirkel
  • YouTube
  • Twitter
bottom of page